Vijf vragen over … het Stagepact mbo

30 maart 2023 12:00

Voor mbo-studenten is leren in de praktijk een zo onmisbaar onderdeel van hun opleiding dat vertegenwoordigers namens studenten, mbo-scholen, docenten en (onderwijsgevende) medewerkers, werkgevers, gemeenten en het ministerie van OC&W het ‘Stagepact mbo’ zijn overeengekomen. Dit Stagepact moet ervoor zorgen dat studenten hun stage als veilig, waardevol en positief ervaren.

Waarom een Stagepact mbo?

Voor mbo-studenten is leren in de praktijk een onmisbaar onderdeel van hun opleiding. Tijdens hun stage of leerbaan ontwikkelen ze vaardigheden en motivatie voor ‘later’ en maken ze - vaak voor het eerst - kennis met de arbeidsmarkt. Het is daarom belangrijk om afspraken te maken die bijdragen aan een veilige, waardevolle, positieve stage-ervaring voor álle mbo’ers waar geen plaats is voor stagediscriminatie. Om hierin te voorzien, hebben de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs (JOB MBO), Beroepsvereniging Opleiders MBO (BVMBO), de MBO Raad, de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO), VNO-NCW MKB-Nederland, Vereniging Nederlands Gemeenten (VNG), Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB), CNV Onderwijs en CNV Jongeren, Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) en FNV Young & United, Algemene Onderwijsbond (AOb), Federatie van Onderwijsvakorganisaties (FvOv), het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) het Stagepact mbo ondertekend. De ‘kracht van het pact’ zit enerzijds in het creëren van een breed draagvlak en gezamenlijke verantwoordelijkheid op het gebied van kwaliteitsverbetering van de stages, anderzijds in het uitbannen van stagediscriminatie.

Wat houdt het Stagepact mbo in?

Het Stagepact mbo loopt tot 2027 en bestaat uit maatregelen en afspraken, gericht op vier specifieke thema’s. Allereerst is dat het verbeteren van de stagebegeleiding, vanuit de school en het leerbedrijf. Onder meer via persoonlijk(er) contact en het vastleggen van afspraken over het aantal contactmomenten. Tweede belangrijke doel van het Stagepact is het uitbannen van stagediscriminatie, via onder andere betere kennisdeling over het (h)erkennen, voorkomen en aanpakken van discriminatie waar stagematching onderdeel van uitmaakt. Derde thema is het realiseren van voldoende, kwalitatief goede stageplaatsen, mede om te voorkomen dat het aantal stagetekorten verder stijgt. Vierde doel is het bieden van een passende stagevergoeding, bestaand uit een (verplichte) onkostenvergoeding en een passende stagevergoeding in lijn met de betreffende cao.

Wat betekent het Stagepact mbo voor scholen?

Afgesproken is dat mbo-scholen (de uitvoering van) hun stagebeleid verder professionaliseren om studenten voor en tijdens hun stage goed te steunen en te informeren. Werk aan de winkel dus voor stagebegeleiders, vaak docenten en/of BPV-coördinatoren en -begeleiders die de voorgenomen acties uit het Stagepact moeten oppakken. Ook spelen scholen een belangrijke rol bij het uitbannen van stagediscriminatie. Ze werken aan het (h-)erkennen van stagediscriminatie en richten een centraal meldpunt in waar studenten die te maken hebben met stagediscriminatie c.q. oneigenlijk gebruik van stagiairs zich kunnen melden en ondersteuning en nazorg krijgen. Via het meldpunt worden binnengekomen meldingen geregistreerd en gemeld bij de juiste instanties. In het verlengde hiervan leren onderwijsprofessionals de-escalerend op te treden en - als de situatie erom vraagt -, het ‘lastige gesprek’ te voeren met studenten en leerbedrijven. Ook gaan scholen aan de slag met stagematching, om uitsluiting van studenten bij hun stagezoektocht te voorkomen.

Wat betekent het Stagepact mbo voor studenten?

Anders dan in het recente verleden krijgen mbo-studenten een passende vergoeding voor hun stage, plus een onkostenvergoeding die minimaal alle bijkomende stagekosten omvat. Over de hoogte van de ‘passende vergoeding’ maken werkgevers branchegerichte cao-afspraken. Studenten die werk en opleiding combineren (BBL) krijgen naast een onkostenvergoeding een arbeidscontract en loon dat voldoet aan de wettelijk vastgestelde bedragen. Ook studenten ‘profiteren’ van het uitbannen van stagediscriminatie. Op elke school start een kopgroep die studenten matcht op basis van persoonlijke leerwensen. Ook vinden er binnen die kopgroep geen ‘klikgesprekken’ meer plaats. Studenten krijgen bij een melding van stagediscriminatie altijd de mogelijkheid om een vervangende stage te (laten) regelen.

Welke rol speelde de MBO Raad bij de totstandkoming van het Stagepact mbo?

De regeringspartijen hebben in het Coalitieakkoord hun ambities voor het mbo voor de komende jaren beschreven. Deze ambities zijn uitgewerkt in de zogenaamde ‘Werkagenda mbo’ en de kwaliteitsafspraken. Als nadere invulling van deze afspraken is het Stagepact mbo opgesteld. Als belangenbehartiger van alle mbo-scholen heeft de MBO Raad de gesprekken over de Werkagenda en het Stagepact gevoerd. De MBO Raad zal (afhankelijk van de faciliteiten die het ministerie van OC&W aanbiedt) de scholen stimuleren en ondersteunen bij de kennisdeling en uitwerking van het Stagepact.

Lees hier meer over de Werkagenda mbo.