Onderwijspact: later kiezen en langer blijven leren

21 januari 2020 12:00

Meer maatwerk in het onderwijs, een latere schoolkeuze, ruimte voor een leven lang ontwikkelen en een stevigere positie van het beroepsonderwijs. Dat is in het kort de inhoud van het onderwijspact ‘Toekomst van ons onderwijs’ dat vandaag gepresenteerd wordt in Dudok, Den Haag. Een brede coalitie van vertegenwoordigers van leerlingen, studenten, docenten, onderwijsondersteuners, schoolleiders, kinderopvangorganisaties en alle onderwijsbesturen, waaronder de MBO Raad, werkten hieraan mee. Doel is om een brede dialoog over noodzakelijke vernieuwingen in het hele onderwijs op gang te brengen. Waarnemend voorzitter Frank van Hout licht namens het mbo dit onderwijspact toe.

Waarom is dit onderwijspact voor Nederland van belang?


Frank van Hout: “We krijgen in het gehele onderwijs een paar knelpunten niet opgelost. Een voorbeeld is dat veel kinderen zich niet optimaal kunnen ontwikkelen door de vroege keuze voor een vervolgopleiding na de basisschool Ze worden op hun twaalfde in een hokje gestopt van een van de zeven leerwegen die er na de basisschool zijn. Terwijl kinderen op die leeftijd nog zo in ontwikkeling zijn dat niet te voorspellen is of ze precies passen in het hokje vmbo-basis, vmbo-kader, vmbo-gemengd, vmbo-theoretisch, havo, atheneum of gymnasium. Wat je ziet is dat kinderen na de basisschool vaak terechtkomen op het schoolniveau van hun slechtst presterende vak, waardoor ze op andere vakken onderpresteren. Het onderwijspact wil nu met iedereen die het betreft de discussie aangaan over de stelling of het beter is kinderen op hun vijftiende in te laten stromen in een theoretische of een beroepsgerichte stroom. Onze opvatting als MBO Raad is dat we, als het onderwijssysteem bij het oude blijft, kinderen en jongeren onvoldoende motiveren om hun talenten te ontwikkelen. En dat het ingewikkeld wordt om mensen te stimuleren om verder te leren nadat ze hun diploma hebben gehaald. We blijven pleisters plakken en lijmen omdat het onderwijssysteem gebroken is door de indeling in hokjes.”

Welke rol speelt het mbo in het onderwijspact?

Van Hout: “Het beroepsonderwijs heeft een centrale rol in onze economie en samenleving. We hebben beroepsgericht opgeleide mensen heel hard nodig, anders ligt heel Nederland stil. Vroeger koos 60% van de kinderen voor het beroepsonderwijs. Tegenwoordig is dat onder de 50% gezakt. Die daling suggereert dat we met z’n allen slimmer zijn geworden, maar het is feitelijk het effect van de race om ‘hoe hoger hoe beter’. Daarom vinden we het als onderwijsorganisaties heel belangrijk om het beroepsonderwijs, van de entree-opleidingen tot en met hbo, naast de theoretische route te positioneren. In dit onderwijspact pleiten we voor een discussie over maatwerk voor elke leerling en student om zijn talenten te ontwikkelen. Dat kan onder andere door flexibel onderwijs te bieden waarin dwarsverbanden tussen inhoudelijke kennis en praktische vaardigheden gelegd kunnen worden. Het doel van het onderwijspact is dat ieder kind, iedere jongere en iedere volwassene een eerlijke kans krijgt in het onderwijs en door onderwijs het beste uit zichzelf kan halen en zijn of haar eigen keuzes kan maken om zichzelf verder te blijven ontwikkelen in het werk en als mens. Een leven lang ontwikkelen moet voor iedereen de normaalste zaak van de wereld zijn. Het mbo speelt daarin een belangrijke rol als verbinder tussen het werkveld en de scholen.”

Hoe gaat de MBO Raad de dialoog met zijn achterban aan en wie worden daarbij betrokken?

Van Hout: “We staan in de startblokken om met de mbo-scholen over dit pact te praten. Waar we kunnen, zullen we dat actief doen. Daarnaast hoop ik dat onze leden deel gaan nemen aan de landelijke bijeenkomsten die rondom het discussiestuk georganiseerd worden. Met alle input die we ophalen, ga ik weer aan tafel met de samenwerkingspartners in dit pact. Met alle partners - AVS, VO-raad, PO-Raad, LAKS, Vereniging Hogescholen, VSNU, JOB MBO, CNV Overheid, CNV Onderwijs, Interstedelijk Studenten Overleg, Landelijke Studentenvakbond en Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang - hebben we de ambitie om uiterlijk april 2020 te komen met een onderwijspact 2.0. Daarin maken we kort en krachtig onze langetermijnvisie op onderwijs duidelijk richting politiek zodat deze visie meegenomen kan worden in de komende regeerakkoorden.”

Dialoog

De dialoog over het onderwijs gaat van start! Weten waar en waarover u kunt meepraten? Kijk op www.toekomstvanonsonderwijs.nl

Volg op socials #toekomstonderwijs.