In gesprek met Tweede Kamerlid Stephan van Baarle

Het is een gure vrijdagmiddag als Stephan van Baarle met MBO Raad-voorzitter Adnan Tekin het Rotterdamse Zadkine College bezoekt om met studenten te praten over hun ervaringen. Op de school ronden docenten hun lessen af en vertrekken sommige studenten het donker in op weg naar huis of een baantje. Ondertussen luistert het jonge Kamerlid naar de verhalen van andere studenten over discriminatie op de werkvloer, hun financiële situatie en burgerschapsonderwijs.

Als politicus van een kleine fractie moet Van Baarle zijn tijd en dossiers zorgvuldig kiezen. Discriminatie in de samenleving is voor de partij Denk een speerpunt en het discrimineren van mbo-studenten bij het vinden van geschikte stages agendeert Van Baarle sinds zijn intrede in de Tweede Kamer.

“Het vraagstuk van stagediscriminatie is best breed,” zegt Van Baarle. “Aan de ene kant geven studenten van verschillende opleidingen aan, dat ze door hun achternaam of een beperking niet bij bedrijven binnenkomen. En aan de andere kant zijn er ook studenten die bijvoorbeeld vanwege hun opleidingsniveau niet de stage krijgen die ze verder helpt. Dit is dan meer een emancipatievraagstuk dat we moeten aanpakken. Nu mbo-studenten zo goed gewaardeerd worden - er wordt van alle kanten aan ze getrokken leer ik ook weer vandaag - is nu ook het moment om alle niveau 1- en niveau 2-studenten naar passende stages te begeleiden zodat ze doorontwikkelen naar de arbeidsmarkt.”

“Stagediscriminatie is een heel gevoelig onderwerp waar we al heel lang over praten met de werkgevers van Nederland,” aldus voorzitter MBO Raad Adnan Tekin. “Als het je overkomt als student heeft dat heel veel impact. Het is belangrijk dat we als scholen, studenten en leerbedrijven samen actie ondernemen. En hier met elkaar afspraken over maken in het Stagepact. Elke mbo’er, ongeacht geloof, achtergrond, gender of opleidingskeuze, is het waard om met een goede stage-ervaring in te investeren. Het zijn de talenten die we als samenleving én bedrijfsleven hard nodig hebben om ervoor te zorgen dat ons land blijft draaien.”

Deze zomer presenteerde minister Dijkgraaf zijn eerste plannen om het complexe probleem van stagediscriminatie in het mbo aan te pakken. Deze aanzet van het ministerie moet begin 2023 resulteren in een Stagepact met afspraken tussen verschillende partijen, waaronder scholen, studenten en het bedrijfsleven

Voor het slagen van een Stagepact is de inzet van het bedrijfsleven heel belangrijk volgens Tekin. “Zonder het bedrijfsleven kunnen we dit probleem niet aanpakken. Scholen merken dat sommige bedrijven drempels ervaren om een stagiaire aan te nemen. Door personeelstekorten is er ook niet altijd ruimte voor een optimale stagebegeleiding. Maar bedrijven hebben hier juist iets te winnen. Stagiaires van vandaag zijn de werknemers van morgen.”

Van Baarle diende afgelopen najaar een motie in die het mogelijk maakt om bij vacatures zogenaamde mysteryguests in te zetten die moeten letten op stagediscriminatie. Van Baarle is van mening dat dit middel afschrikwekkend werkt voor bedrijven om te discrimineren. “Een mysteryguest geeft ook inzicht in welke sectoren stagediscriminatie afspeelt. Vervolgens kun je met de uitkomsten in gesprek gaan met de ondernemers en bedrijven waar dit gebeurt.” 

Van stagematching is het Kamerlid geen voorstander. Stagematching is een methode waarmee nu experimenten lopen in Nederland. “Deze varianten van stagematching gaan uit van het weglaten van namen. Dat is een vorm van anoniem solliciteren. Denk is principieel tegenstander van anoniem solliciteren omdat het acceptatie is van discriminatie. Je laat belangrijke kenmerken weg van mensen.”

Blijkbaar is er meer nodig dan alleen een krappe arbeidsmarkt om echt iedere mbo-student aan een geschikte stageplek te helpen. Tekin: “Studenten komen nu in een situatie terecht dat ze soms geen stage kunnen lopen, en zonder stage geen mbo-diploma. Elke mbo’er zou de garantie op een stageplek moeten krijgen.”